Οι αστρονόμοι εδώ και καιρό κοιτάζουν στο αχανές σύμπαν με την ελπίδα να ανακαλύψουν εξωγήινους πολιτισμούς. Για να έχει όμως ένας πλανήτης ζωή, πρέπει να υπάρχει υγρό νερό. Η πιθανότητα αυτού του σεναρίου φαινόταν αδύνατο να υπολογιστεί, όπως και η υπόθεση ότι πλανήτες όπως η Γη απέκτησαν το νερό τους τυχαία όταν ένας μεγάλος παγωμένος αστεροειδής χτύπησε τον πλανήτη.
Τώρα, ερευνητές από το Ινστιτούτο GLOBE του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης δημοσίευσαν μια μελέτη που δείχνει ότι το νερό μπορεί να υπάρχει κατά τη διάρκεια του ίδιου του σχηματισμού ενός πλανήτη. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της μελέτης, αυτό ισχύει τόσο για τη Γη, όσο και για την Αφροδίτη και τον Άρη.
"Όλα τα δεδομένα μας υποδηλώνουν ότι το νερό ήταν μέρος των δομικών στοιχείων της Γης από την αρχή. Και δεδομένου ότι το μόριο του νερού εμφανίζεται συχνά, υπάρχει μια λογική πιθανότητα να ισχύει για όλους τους πλανήτες του Γαλαξία μας. Το καθοριστικό σημείο για την παρουσία υγρού νερού είναι η απόσταση του πλανήτη από το άστρο του", λέει ο καθηγητής Anders Johansen του Κέντρου ΔιαμόρφωσηςStars and Planet, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Advances.
Χρησιμοποιώντας ένα υπολογιστικό μοντέλο, ο Anders Johansen και η ομάδα του υπολόγισαν πόσο γρήγορα σχηματίζονται οι πλανήτες και από ποιες δομικές μονάδες. Η μελέτη δείχνει ότι ήταν σωματίδια σκόνης πάγου και άνθρακα μεγέθους χιλιοστού - που είναι γνωστό ότι περιφέρονται γύρω από όλα τα νεαρά αστέρια του Γαλαξία μας - που πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια συσσωρεύτηκαν στο σχηματισμό αυτού που αργότερα έγινεθα γινόταν η Γη.
Σχετικά: Αστρονόμοι αναδημιουργούν χάρτη του Γαλαξία μας και ανακαλύπτουν κάτι για τη Γη
"Μέχρι το σημείο όπου η Γη είχε μεγαλώσει στο 1% της σημερινής της μάζας, ο πλανήτης μας μεγάλωσε αιχμαλωτίζοντας μάζες από βότσαλα γεμάτες με πάγο και άνθρακα. Στη συνέχεια η Γη μεγάλωνε όλο και πιο γρήγορα, μέχρι που, μετά από πέντε εκατομμύρια χρόνια, έγινε τόσο μεγάλη όσο τη γνωρίζουμε σήμερα. Στην πορεία, η θερμοκρασία στην επιφάνεια αυξήθηκε απότομα, με αποτέλεσμα ο πάγος στα βότσαλα να εξατμιστείστο δρόμο προς την επιφάνεια, με αποτέλεσμα σήμερα μόνο το 0,1% του πλανήτη να αποτελείται από νερό, αν και το 70% της επιφάνειας της Γης καλύπτεται από νερό", λέει ο Anders Johansen, ο οποίος μαζί με την ερευνητική του ομάδα στο Lund πριν από δέκα χρόνια διατύπωσε τη θεωρία που επιβεβαιώνει τώρα η νέα μελέτη.
Η θεωρία, που ονομάζεται "προσαύξηση βοτσάλων", λέει ότι οι πλανήτες σχηματίζονται από βότσαλα που συσσωρεύονται μεταξύ τους, και ότι οι πλανήτες στη συνέχεια μεγαλώνουν όλο και περισσότερο.
Ο Anders Johansen εξηγεί ότι το μόριο του νερού H2O βρίσκεται παντού στον γαλαξία μας και ότι η θεωρία αυτή ανοίγει την πιθανότητα να έχουν σχηματιστεί και άλλοι πλανήτες με τον ίδιο τρόπο όπως η Γη, ο Άρης και η Αφροδίτη.
"Όλοι οι πλανήτες στο Γαλαξία μας μπορεί να σχηματίζονται από τα ίδια δομικά στοιχεία, πράγμα που σημαίνει ότι πλανήτες με την ίδια ποσότητα νερού και άνθρακα με τη Γη - και επομένως δυνητικά μέρη όπου μπορεί να υπάρχει ζωή - συχνά εμφανίζονται γύρω από άλλα αστέρια του γαλαξία μας, εφόσον η θερμοκρασία είναι σωστή", λέει.
Αν οι πλανήτες στον γαλαξία μας είχαν τα ίδια δομικά στοιχεία και τις ίδιες θερμοκρασιακές συνθήκες με τη Γη, υπάρχει επίσης μεγάλη πιθανότητα να έχουν περίπου την ίδια ποσότητα νερού και ηπείρων με τον πλανήτη μας.
Ο καθηγητής Martin Bizzarro, συν-συγγραφέας της μελέτης, λέει:
"Με το μοντέλο μας, όλοι οι πλανήτες παίρνουν την ίδια ποσότητα νερού, και αυτό υποδηλώνει ότι άλλοι πλανήτες μπορεί να έχουν όχι μόνο την ίδια ποσότητα νερού και ωκεανών, αλλά και την ίδια ποσότητα ηπείρων όπως εδώ στη Γη. Αυτό παρέχει καλές ευκαιρίες για την εμφάνιση ζωής", λέει.
Αν, από την άλλη πλευρά, ήταν τυχαίο το πόσο νερό υπήρχε στους πλανήτες, οι πλανήτες θα μπορούσαν να μοιάζουν πολύ διαφορετικοί. Μερικοί πλανήτες θα ήταν πολύ ξηροί για να αναπτύξουν ζωή, ενώ άλλοι θα ήταν πλήρως καλυμμένοι από νερό.
"Ένας πλανήτης καλυμμένος με νερό θα ήταν φυσικά καλός για τα θαλάσσια πλάσματα, αλλά θα προσέφερε λιγότερο από ιδανικές συνθήκες για τη δημιουργία πολιτισμών που θα μπορούσαν να παρατηρήσουν το σύμπαν", λέει ο Anders Johansen.
Ο Anders Johansen και η ερευνητική του ομάδα προσβλέπουν στην επόμενη γενιά διαστημικών τηλεσκοπίων, τα οποία θα προσφέρουν πολύ καλύτερες ευκαιρίες για την παρατήρηση εξωπλανητών που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από ένα άστρο διαφορετικό από τον Ήλιο.
"Τα νέα τηλεσκόπια είναι πανίσχυρα. Χρησιμοποιούν φασματοσκοπία, που σημαίνει ότι κοιτάζοντας τι είδους φως εμποδίζεται από την τροχιά του πλανήτη γύρω από το άστρο του, μπορείς να δεις πόσος υδρατμός υπάρχει. Αυτό μπορεί να μας πει κάτι για τον αριθμό των ωκεανών στον πλανήτη", λέει.
Με πληροφορίες από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.
